Zgodnie z powszechnie przyjętą opinią samochód kojarzy się aktualnie z luksusem szybkiego, dość swobodnego przemieszczania w wybrane miejsce. Zazwyczaj większość uznaje ten fakt za oczywisty, nie zastanawiając się przy okazji, jak to możliwe i na jakiej zasadzie auto się porusza. Odpowiada za to układ napędowy. To dzięki niemu istnieje możliwość przeniesienia momentu obrotowego silnika na koła, wprawiając samochód w ruch.
Czym jest układ napędowy w samochodzie i jak działa?
Chcąc udzielić odpowiedzi na pytanie, co to jest układ napędowy w samochodzie, można zasadniczo wyróżnić dwa najistotniejsze jego aspekty, czyli jednostkę napędową oraz układ przeniesienia napędu. Mówiąc o pierwszym elemencie, przeważnie każdy ma na myśli silnik, niezależnie od jego rodzaju (spalinowy, elektryczny bądź hybrydowy). Jednostki napędowe stosowane we współczesnych wersjach pojazdów są w stanie generować coraz większą moc, co przekłada się na komfort jazdy. Jednak minusem takiego rozwiązania jest zdecydowanie szybsza eksploatacja.
Układ napędowy samochodu – schemat
Układ napędowy samochodów może się różnić w zależności od przeznaczenia pojazdu oraz zastosowanych rozwiązań. Jednak wśród głównych elementów, oprócz jednostki napędowej, znajdują się:
- skrzynia biegów,
- mechanizm różnicowy,
- sprzęgło,
- półosie,
- przeguby,
- wał napędowy,
- skrzynia rozdzielcza.
Istotną rolę w całym układzie odgrywa sprzęgło, będące połączeniem skrzyni biegów z silnikiem. To dzięki jego zastosowaniu możliwe jest rozłączenie przekładni i wału wyjściowego jednostki napędowej, a więc mówiąc potoczenie – zmiana przełożenia oraz wyhamowanie pojazdu.
Rodzaje układu napędowego samochodu
W zależności od zastosowanych rozwiązań i sposobu, w jaki działają, wyróżnia sie kilka rodzajów układu napędowego:
Klasyczny układ napędowy samochodu
Ten układ charakteryzuje się położeniem silnika z przodu pojazdu. Za pomocą wału napędowego jego moment obrotowy przekazywany jest do tylnego dyferencjału, co z kolei wprawia koła w ruch. Aktualnie rozwiązanie to ustępuje nowszych wersjom napędu, jednak wciąż jest stosowane u niektórych producentów aut. Przeważnie ma to miejsce w przypadku cięższych pojazdów, takich jak ciężarówki oraz samochody dostawcze ze względu na korzystne rozmieszczenie obciążenia. Do minusów tego rozwiązania należy zaliczyć pojawiającą się często nadsterowność.
Przedni układ napędowy zblokowany
Podobnie jak w poprzednim rozwiązaniu silnik umieszczony jest z przodu pojazdu, z tą różnicą, że to przednia oś jest napędzana. To zdecydowanie najczęściej stosowany rodzaj układu napędowego ze względu na niskie koszty produkcji oraz znaczące obniżenie masy pojazdu ze względu na zwarte umiejscowienie elementów. Poprawia komfort jazdy, zapewnia płaską podłogę oraz większą przestrzeń bagażową auta. Do minusów zaliczyć można podsterowność oraz zmniejszenie żywotności silnika czy przegubów napędowych.
Układ napędowy 4×4
Najbardziej skomplikowany i kosztowny układ, stosowany przeważnie w samochodach terenowych oraz SUV-ach. Zapewnia największy komfort jazdy, silnik napędza bowiem obie osie napędowe. Zasadniczo układ tego typu może być stały (w tym przypadku warto pamiętać, że rozkład napędu może różnić się na poszczególnych osiach) bądź dołączany, w którym jedna z osi jest dodatkowo napędzana w zależności od potrzeb kierowcy.
Układ centralny
To bardzo rzadko stosowany układ, z reguły wyłącznie w samochodach sportowych. Silnik jest umieszczony centralnie, dając optymalne rozłożenie masy pojazdu.
Elektryczny układ napędowy
To nowoczesny układ, wyróżniający się brakiem obecności sprzęgła. W tym rozwiązaniu moc silnika przekazywana jest bezpośrednio na koła.
Hybrydowy układ napędowy
Jest to układ napędowy samochodu będący połączeniem silnika spalinowego oraz elektrycznego. W zależności od specyfiki jazdy oba silniki mogą być używane zarówno jednocześnie, jak i oddzielnie.
Jak działa układ napędowy w motocyklu?
jednośladach układ napędowy działa na tej samej zasadzie co w autach, lecz różni się budową ze względu na to, że części do motocykli są zupełnie inne niż samochodowe. W tym przypadku napęd może być przenoszony do wału, pasa lub łańcucha.
